Forex – hay thị trường ngoại hối – nghe thì tưởng chỉ là chỗ mấy “ông trùm” tài chính mua bán tiền tệ. Nhưng nếu nhìn sâu hơn, bạn sẽ thấy đây là một “sân chơi” khổng lồ, có cấu trúc nhiều tầng lớp, nơi mỗi “tay to” đóng vai trò riêng để giữ cho cả bộ máy vận hành trơn tru. Nếu so sánh, thì Forex giống như một thành phố sôi động, nơi ngân hàng là những tòa nhà chọc trời, quỹ đầu tư là những khu thương mại sầm uất, còn trader cá nhân thì… kiểu như những quán cà phê nhỏ nhưng đầy màu sắc bên góc phố.
Trong bài này, chúng ta sẽ cùng “đi dạo” qua thành phố Forex, khám phá từng khu vực, gặp gỡ những nhân vật quyền lực và hiểu xem ai đang nắm trùm ở đây. Đồng thời, bạn sẽ biết vì sao việc hiểu cấu trúc thị trường lại quan trọng nếu muốn “sống lâu” trong nghề.
I. Cấu trúc thị trường Forex có gì đặc biệt?
Điểm đặc biệt của Forex là… không có một cái “chợ” nào cố định cả. Không giống như sàn chứng khoán có một nơi tập trung, Forex là một mạng lưới toàn cầu kết nối qua internet, điện thoại, và hệ thống giao dịch điện tử. Bạn có thể hình dung nó giống như mạng lưới các quán ăn ở khắp thành phố – không ai làm chủ cả, nhưng tất cả vẫn kết nối và phục vụ khách hàng của mình.
Thị trường này hoạt động 24/5, nghĩa là từ sáng thứ Hai ở Sydney cho đến tối thứ Sáu ở New York, tiền tệ vẫn đang được mua bán không ngừng nghỉ. Và bởi vì Forex là thị trường phi tập trung (OTC – Over The Counter), các giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các bên, không qua một sàn giao dịch duy nhất. Điều này khiến giá có thể khác nhau đôi chút giữa các nhà môi giới, nhưng bù lại, tính linh hoạt và thanh khoản lại cực kỳ cao.
Nếu ví Forex như một trận bóng đá thì nó không diễn ra trong một sân duy nhất, mà cùng lúc có hàng trăm sân trên khắp thế giới, và các cầu thủ thì cứ chạy qua lại giữa các sân theo thời gian thực.
II. Ai đang tham gia thị trường Forex?
Đây chính là phần thú vị. Nếu ví Forex như một bữa tiệc khổng lồ, thì bạn sẽ thấy đủ loại khách mời – từ những vị khách VIP đi siêu xe đến những bạn trẻ mới tập tành bước vào. Mỗi nhóm có vai trò và mục đích riêng, và việc hiểu họ sẽ giúp bạn biết “ai đang điều khiển nhịp nhạc” của bữa tiệc này.
1. Thị trường liên ngân hàng (Cấp 1)
Đây là “tầng thượng” của tòa nhà Forex – nơi những ngân hàng lớn nhất thế giới trực tiếp giao dịch với nhau với khối lượng hàng tỷ USD mỗi ngày. Tại đây, mọi thứ diễn ra nhanh và khổng lồ đến mức các trader cá nhân khó lòng chạm tới. Giá giao dịch ở tầng này thường là giá gốc, tốt nhất, và chênh lệch mua – bán (spread) gần như bằng 0.
Nói nôm na, nếu Forex là chuỗi siêu thị thì liên ngân hàng chính là “kho tổng” – nơi hàng hóa được nhập về với giá sỉ siêu rẻ trước khi phân phối cho các tầng dưới.
2. Ngân hàng trung ương
Ngân hàng trung ương giống như “ông thị trưởng” của thành phố Forex. Họ không trực tiếp tham gia mua bán vì lợi nhuận, mà vì mục tiêu ổn định nền kinh tế và giữ cho đồng tiền quốc gia không “lên xuống thất thường”. Khi cần, họ sẽ can thiệp bằng cách mua hoặc bán một lượng lớn ngoại tệ, hoặc điều chỉnh lãi suất để tác động đến thị trường.
Ví dụ: khi đồng tiền quốc gia yếu đi quá nhanh, ngân hàng trung ương có thể mua vào để đẩy giá lên, hoặc tăng lãi suất để thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Họ chính là những “tay to” có quyền lực thật sự – chỉ một câu nói trong họp báo thôi cũng đủ làm thị trường rung chuyển.
3. Ngân hàng thương mại và đầu tư
Đây là “các doanh nghiệp lớn” trong thành phố Forex, vừa phục vụ khách hàng doanh nghiệp, vừa giao dịch kiếm lời cho chính mình. Các ngân hàng này thực hiện giao dịch ngoại hối cho khách hàng là công ty xuất nhập khẩu, quỹ đầu tư, hoặc cá nhân giàu có. Đồng thời, họ cũng có những bộ phận chuyên giao dịch Forex để tìm kiếm lợi nhuận.
Nếu bạn thấy ngân hàng giống như “người bán buôn” trong chợ, thì nhóm này vừa bán cho khách, vừa tranh thủ mua đi bán lại để kiếm thêm lời.
4. Quỹ đầu tư và Hedge Fund
Nhóm này giống như những “tay chơi” siêu giàu trong thành phố Forex. Họ không tham gia vì nhu cầu trao đổi tiền tệ thông thường, mà mục tiêu chính là đầu tư và kiếm lợi nhuận khổng lồ. Hedge Fund thường dùng các chiến lược giao dịch phức tạp, đòn bẩy cao, và không ngại “đặt cược lớn” vào biến động thị trường.
Họ có thể cùng lúc nắm giữ hàng tỷ USD trong các vị thế mua hoặc bán. Đôi khi, chỉ một quyết định của họ cũng đủ tạo ra làn sóng biến động giá toàn cầu.
5. Tập đoàn đa quốc gia
Các tập đoàn lớn hoạt động ở nhiều quốc gia phải giao dịch ngoại hối thường xuyên để chuyển đổi lợi nhuận hoặc thanh toán chi phí. Ví dụ: một hãng xe Nhật Bản bán hàng ở Mỹ sẽ cần đổi USD sang JPY để đưa lợi nhuận về nước. Khối lượng giao dịch của họ có thể không “ồn ào” như Hedge Fund, nhưng vẫn đủ lớn để ảnh hưởng đến cung – cầu tiền tệ.
6. Nhà giao dịch cá nhân
Cuối cùng là chúng ta – những trader cá nhân. Đây là “người dân” của thành phố Forex, chiếm số lượng đông đảo nhưng sức ảnh hưởng nhỏ hơn so với các “tay to” ở trên. Nhờ sự phát triển của internet và các nền tảng giao dịch trực tuyến, ngày nay bất kỳ ai cũng có thể tham gia Forex chỉ với vài trăm USD.
Tuy không thể “xoay chuyển” thị trường, nhưng nếu biết cách tận dụng thông tin và bám theo các “tay to”, trader cá nhân hoàn toàn có thể kiếm lợi nhuận bền vững.
Xem thêm: Phân tích cơ bản dựa trên tin tức: Cách hiểu và ứng dụng trong Forex
III. Có những loại thị trường Forex nào?
Forex không chỉ có một “mặt trận” duy nhất, mà chia thành nhiều loại thị trường tùy theo cách thức và thời điểm giao dịch. Mỗi loại có đặc điểm riêng, phù hợp với từng chiến lược.
1. Spot – Thị trường giao ngay
Đây là nơi các giao dịch mua bán tiền tệ diễn ra ngay lập tức, với việc thanh toán và nhận tiền thường trong vòng 2 ngày làm việc. Spot market giống như bạn ra tiệm đổi tiền – giá nào thấy hợp thì đổi luôn, không chờ đợi.
Đây là thị trường lớn nhất và cũng là “điểm khởi đầu” của mọi biến động tiền tệ. Các ngân hàng, quỹ đầu tư và trader cá nhân đều tham gia ở đây, vì nó phản ánh giá trị thực tại của đồng tiền.
2. Forward & Futures – Thị trường kỳ hạn & tương lai
Khác với Spot, thị trường này cho phép bạn “hẹn ngày” giao dịch trong tương lai với mức giá thỏa thuận trước. Forward là hợp đồng riêng lẻ giữa hai bên, còn Futures được chuẩn hóa và giao dịch trên sàn. Mục đích chính của loại thị trường này là phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá hoặc đầu cơ.
Ví dụ: một công ty nhập khẩu có thể ký hợp đồng mua USD sau 3 tháng với giá hiện tại để tránh việc tỷ giá tăng cao bất ngờ. Trong khi đó, các nhà đầu cơ lại dùng Futures để kiếm lời từ dự đoán biến động.
Thị trường Forex là một “hệ sinh thái” phức tạp với đủ loại “cư dân” – từ những ngân hàng khổng lồ đến trader cá nhân. Mỗi nhóm đều có vai trò và sức ảnh hưởng riêng, tạo nên một môi trường năng động và đầy cơ hội. Việc hiểu cấu trúc thị trường không chỉ giúp bạn biết “ai đang chơi trên bàn” mà còn giúp bạn đưa ra chiến lược giao dịch thông minh hơn.
Nhớ rằng, dù bạn là “tay mơ” hay đã có kinh nghiệm, thì việc quan sát và học hỏi từ các “tay to” luôn là cách khôn ngoan nhất để tồn tại lâu dài trong thế giới Forex.
👉 Đăng kí tài khoản giao dịch cùng Pepperstone tại đây!
https://trk.pepperstonepartners.me/aff_c?offer_id=427&aff_id=39676