Các chỉ số chứng khoán chuẩn đang ngày càng trở nên tập trung hơn khi cuộc đua công nghệ AI tiếp tục diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, điều này không nhất thiết là yếu tố cản trở triển vọng tăng trưởng chung của thị trường.
Hiện nay, có một thực tế gần như trở thành trò đùa: những người bi quan về thị trường cổ phiếu thường lên tiếng mạnh mẽ hơn những người lạc quan.
Tại sao lại như vậy thì thật khó lý giải. Nếu nhìn vào số liệu, kể từ khi thành lập, chỉ số S&P 500 đã đạt mức cao kỷ lục trong khoảng 7,5% số phiên giao dịch. Rộng hơn, gần một nửa số phiên giao dịch diễn ra trong phạm vi 5% so với mức đỉnh, và khoảng hai phần ba số phiên nằm trong phạm vi 10%. Nói cách khác, trong phần lớn thời gian hoạt động của các nhà đầu tư, chỉ số chứng khoán toàn cầu đã ở gần hoặc chạm mức cao nhất lịch sử.
Dù vậy, mỗi ngày vẫn có hàng trăm bài viết cảnh báo rằng “thị trường sắp sụp đổ”. Gần đây, lý do phổ biến nhất được đưa ra là sự tập trung quá mức của thị trường cổ phiếu.
Điều này đang khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng, khi các cổ phiếu lớn trong các chỉ số chuẩn ngày càng chiếm tỷ trọng cao hơn, dẫn đến sự tập trung ngày càng lớn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây không phải là hiện tượng mới. Nếu xem lại số liệu, ngoại trừ một giai đoạn ngắn vào năm 2022, tỷ trọng của cổ phiếu lớn nhất trong S&P 500 đã tăng đều trong gần một thập kỷ, vượt qua mức trước khủng hoảng tài chính toàn cầu ngay sau đại dịch. Nếu nhà đầu tư bán ra vào thời điểm đó, họ đã bỏ lỡ mức lợi nhuận lên tới 84% trong giai đoạn sau đó – dù tất nhiên, hiệu suất trong quá khứ không đảm bảo cho kết quả trong tương lai.
Không chỉ là tỷ trọng của cổ phiếu lớn nhất, mà nhóm cổ phiếu “megacap” – đặc biệt là các công ty dẫn đầu trong lĩnh vực AI như Nvidia, Amazon, Google và Microsoft – hiện chiếm gần 25% tổng giá trị của S&P 500, đồng thời đóng góp gần một nửa mức tăng của chỉ số kể từ đầu năm 2023.
Dù không phải là chuyên gia công nghệ, tôi cho rằng có ba điểm quan trọng cần lưu ý khi xem xét vấn đề này và thị trường nói chung:
Sự tập trung là điều tất yếu trong quá trình phát triển kinh tế
Khi nền kinh tế thay đổi, các chủ đề lớn cũng thay đổi theo – từ “big oil” đầu những năm 2000, đến “big tech”, và giờ là AI. Các chỉ số vốn hóa thị trường phản ánh đúng sự chuyển dịch này.
Doanh thu của các công ty AI vẫn tăng trưởng mạnh
Các công ty như Nvidia và Broadcom đang ghi nhận lượng đơn hàng lớn, trong khi các tập đoàn công nghệ lớn tiếp tục tăng mạnh chi tiêu vốn (capex) cho AI. Vấn đề lớn nhất hiện nay là liệu các nhà sản xuất chip có đủ năng lực để đáp ứng nhu cầu khổng lồ này.
Khả năng thương mại hóa đầu tư AI của các hyperscaler
Các báo cáo tài chính gần đây cho thấy các khoản đầu tư lớn vào AI đang bắt đầu mang lại hiệu quả. Điều này không chỉ hỗ trợ giá cổ phiếu mà còn thúc đẩy đầu tư tiếp tục tăng trong các quý tới, tạo động lực cho nhóm cổ phiếu bán dẫn.
Kết luận
Không có gì đảm bảo rằng thị trường sẽ tăng mãi theo đường thẳng – điều đó không thực tế và có thể phản ánh sự chủ quan. Tuy nhiên, triển vọng tăng trưởng của nhóm cổ phiếu liên quan đến AI vẫn rất tích cực, và theo đó, triển vọng của thị trường chung cũng được củng cố.