Oct 31, 2025
Không thể phủ nhận rằng năm nay là một năm cực kỳ tích cực đối với thị trường cổ phiếu toàn cầu, khi đợt chao đảo hồi đầu tháng 4 quanh thời điểm “Ngày Giải phóng” giờ đây chỉ còn như một ký ức xa vời. Với chỉ còn hai tháng nữa là hết năm 2025, chỉ số S&P đang tăng khoảng 16%, trong khi Nasdaq 100 – nặng về cổ phiếu công nghệ – thậm chí tăng mạnh hơn, tới 22%.
Tóm tắt
– Sức mạnh lan tỏa của thị trường: Chỉ số S&P 500 và Nasdaq 100 lần lượt tăng 16% và 22% trong năm 2025, được hỗ trợ bởi kết quả kinh doanh mạnh mẽ của doanh nghiệp và đà tăng trưởng vững chắc của kinh tế Mỹ.
– Chính sách tiền tệ hỗ trợ: Việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) liên tiếp cắt giảm lãi suất và chấm dứt chương trình thu hẹp bảng cân đối kế toán cho thấy một môi trường tiền tệ thân thiện hơn đối với các tài sản rủi ro.
– Yếu tố củng cố tâm lý tích cực: Hiệu ứng mùa vụ, hoạt động mua lại cổ phiếu của doanh nghiệp, và sự hạ nhiệt trong căng thẳng thương mại tiếp tục củng cố xu hướng tăng của chứng khoán Mỹ khi bước vào năm 2026.
Tuy nhiên, có rất nhiều lý do để tin rằng đà tăng rủi ro này sẽ còn tiếp tục trong một thời gian tới:
Nền kinh tế cơ bản vẫn vững chắc: Mặc dù tình trạng đóng cửa chính phủ Mỹ đang diễn ra đã khiến nhiều báo cáo dữ liệu bị trì hoãn, nền kinh tế Mỹ vẫn duy trì sức khỏe ổn định. Tăng trưởng GDP quý II gần đạt 4%, trong khi mô hình GDPNow của Fed Atlanta dự báo tốc độ tương tự cũng được duy trì trong ba tháng tính đến tháng 9. Chi tiêu tiêu dùng vẫn mạnh mẽ, PMI dịch vụ ISM trên 50, và sự yếu đi gần đây của thị trường lao động nhiều khả năng chỉ phản ánh quá trình thích nghi với môi trường thương mại mới, chứ không phải dấu hiệu của các vấn đề cấu trúc sâu xa.
Lợi nhuận doanh nghiệp vững chắc: Khi phần lớn mùa công bố lợi nhuận quý 3 đã kết thúc, doanh nghiệp Mỹ nhìn chung tiếp tục hoạt động tốt. Không chỉ các tập đoàn công nghệ lớn (Big Tech) công bố kết quả vững chắc trên mọi mặt trận và nâng dự báo chi tiêu vốn (capex) giữa cuộc đua AI chưa hề hạ nhiệt, mà toàn thị trường cũng cho thấy kết quả ấn tượng.Tăng trưởng lợi nhuận hợp nhất của S&P 500 đạt hơn 9% so với cùng kỳ, đánh dấu quý thứ 9 liên tiếp tăng trưởng lợi nhuận, trong khi doanh thu không chỉ tăng quý thứ 20 liên tiếp, mà còn ở tốc độ nhanh nhất trong 3 năm qua.
Lo ngại thương mại hạ nhiệt: Một lần nữa, chiến lược “leo thang để rồi hạ nhiệt” trong đàm phán lại được áp dụng — và tổng thống Trump đã đạt được mục tiêu mong muốn khi đe dọa áp thêm 100% thuế nhập khẩu với hàng hóa Trung Quốc. Kết quả là, Trung Quốc nhượng bộ, khôi phục xuất khẩu đất hiếm, tiếp tục mua đậu tương Mỹ và có thể mua thêm năng lượng. Đổi lại, thuế liên quan đến fentanyl được giảm một nửa, và hai bên đạt được “lệnh đình chiến” kéo dài một năm. Việc khôi phục trạng thái bình thường cùng bầu không khí hợp tác hơn giữa hai cường quốc đã giúp thị trường loại bỏ một rủi ro lớn, khi nguy cơ leo thang thương mại giảm rõ rệt.
Chính sách tiền tệ nới lỏng hơn: FOMC đã cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 10, sau một đợt cắt tương tự vào tháng 9, và nhiều khả năng sẽ cắt thêm một lần nữa vào tháng 12. Dù Chủ tịch Powell cố gắng mở rộng khả năng linh hoạt trong định hướng lãi suất — phản ánh sự chia rẽ ngày càng lớn trong nội bộ FOMC và việc thiếu dữ liệu chính thức khiến chính sách “bay trong mù sương” — nhưng hướng đi của lãi suất (giảm) và mức đích đến (trung tính) đều đã rõ ràng. Vì vậy, dù Powell có cắt trong tháng 12 hay không, bức tranh tổng thể vẫn không thay đổi.
Hai công cụ chính sách phối hợp cùng chiều: Không chỉ cắt giảm 25 điểm cơ bản, FOMC còn xác nhận sẽ kết thúc quá trình thu hẹp bảng cân đối kế toán vào đầu tháng 12, khi các chứng khoán đáo hạn sẽ được tái đầu tư vào trái phiếu Kho bạc ngắn hạn (T-bills). Động thái này là chủ động, phản ánh mối lo ngại về thanh khoản gần đây, và cho thấy Fed vẫn duy trì chế độ “quản lý rủi ro”. Điều đó đồng nghĩa với việc quy mô bảng cân đối của Fed sẽ chạm mức trung lập (khoảng 20% GDP), và hai công cụ chính sách – lãi suất và bảng cân đối – nay đang hỗ trợ lẫn nhau, thay vì kéo ngược chiều như năm ngoái, qua đó củng cố “tấm đệm an toàn Fed Put” cho thị trường.
Yếu tố mùa vụ thuận lợi: Xét trong 30 năm trở lại đây, hai tuần đầu tháng 11 luôn là giai đoạn tốt nhất trong năm đối với S&P 500, với mức tăng trung bình khoảng 5%. Nguyên nhân chính là cửa sổ mua lại cổ phiếu (buyback window) được mở lại sau mùa báo cáo lợi nhuận, và tháng 11–12 thường là cao điểm mua lại cổ phiếu của doanh nghiệp Mỹ. Lực cầu “phi nhạy cảm với giá” này sẽ tạo điểm tựa vững chắc cho thị trường.
FOMO & FOMU (Sợ bỏ lỡ và sợ kém hiệu suất): Khi năm tài chính sắp kết thúc, tâm lý “sợ bỏ lỡ cơ hội” (FOMO) và “sợ kém hiệu suất đáng kể” (FOMU) sẽ ngày càng ảnh hưởng đến chiến lược giao dịch. Sau một năm thị trường tăng mạnh gần như trên mọi loại tài sản kể từ tháng 5, các nhà quản lý quỹ sẽ khó giải thích tại sao danh mục của họ kém hiệu suất. Điều này khiến các nhịp điều chỉnh giá sẽ nông hơn, do nhà đầu tư tranh thủ mua vào khi giá giảm nhẹ để tăng lợi nhuận trước khi chốt năm.
Hỗ trợ tài khóa đang hình thành: Bước sang năm 2026, hiệu ứng tài khóa từ đạo luật “One Big Beautiful Bill Act” sẽ bắt đầu phát huy rõ rệt, không chỉ với doanh nghiệp mà cả người tiêu dùng, giúp chi tiêu cá nhân duy trì vững chắc, củng cố thêm cho “lợi thế vượt trội của Mỹ” trong năm tới. Đồng thời, chính quyền Trump có khả năng chuyển hướng mạnh hơn sang các chính sách nới lỏng quy định, cắt giảm thủ tục hành chính, và hỗ trợ phía cung, từ đó tạo thêm động lực cho thị trường cổ phiếu.
“Trump Put” – Tấm đệm mới cho thị trường: Cuối cùng, khi tiến gần đến năm 2026, “Trump Put” có khả năng trở thành lực hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa. Nếu năm nay, thị trường trái phiếu là yếu tố kiểm soát tổng thống Trump, thì năm tới có thể sẽ là thị trường chứng khoán đóng vai trò đó, khi chính quyền tìm cách duy trì đà tăng cổ phiếu và bảo đảm hiệu ứng tài sản tích cực kéo dài đến bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 năm sau. Giống như câu nói cũ “đừng chống lại Fed”, thì “đừng chống lại Tổng thống” — có lẽ cũng là một lời khuyên đáng cân nhắc trong giai đoạn này.